Spacerkiem po mieście

Rynek - o kształcie prostokąta składa się z położonych wokół trzech pierzei kamieniczek. Bliskie sąsiedztwo kościoła parafialnego, cerkwi greckokatolickiej i kirkutu ukazuje dawną wielokulturowość Leżajska, gdzie mieszkali obok siebie Polacy, Ukraińcy i Niemcy oraz Żydzi. Pośrodku rynku stoi popiersie Władysława Jagiełły, króla Polski (w latach 1386-1434), który 28 grudnia 1397 r. przyznał miastu Leżajsk prawa miejskie, nadając mu nazwę "Królewskie Miasto".

Pierwszy drewniany, kryty gontem ohel powstał w XIX wieku, zbezczeszczony podczas okupacji, hitlerowcy zburzyli go i rozkopali grób cadyka, z nadzieją że znajdą drogocenne przedmioty a nagrobkami Niemcy wyłożyli plac rynku, uporządkowany przez fundację żydowskiej rodziny Nissenbaumów w 1988 r. Co roku na przełomie lutego oraz marca na to miejsce przybywa tysiące chasydów, by oddać hołd pochowanemu tu sławnemu cadykowi- Elimelechowi z Leżajska (1717-87).

Dwie kamieniczki o numerach 31 i 32 z XVIII-wiecznym przyziemiem były dawniej siedzibą sądu austriackiego i więzieniem, kiedy to po 1772 r. miasto na krótko stało się siedzibą cyrkułu i sądu powiatowego.

Dawna greckokatlicka cerkiew pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny wybudowana w latach 1828-32, funkcjonująca do 1945 r. Po wojnie obiekt służył jako spółdzielczy magazyn mąki. W 1981 r. budynek przejęła pobliska parafia farna, urządzając go na kościół szkolny.

Dawny Dom Społeczno-Kulturalny Stowarzyszenia Ukraińców z 1913 r. Fasada budynku była pierwotnie ozdobiona płaskorzeźbą lwa i napisem: „Narodnyj Dim”. Obecnie Biblioteka Publiczna w Leżajsku.

Eklektyczny ratusz wybudowany w przeciągu roku 1869 jest obecnie siedzibą Urzędu Miejskiego i Rady Miejskiej. Początkowo drewniany, usytuowany był pośrodku rynku. Z jednej strony przylega do niego niewielka wieżyczka z dwoma tarczami zegarowymi. Po wielokrotnych zniszczeniach podjęto decyzję o jej rozbiórce a nową wieżę postawiono w miejscu, w którym stoi po dziś dzień. Z drugiej strony nad ratuszem góruje 6-cio kondygnacyjna wieża obserwacyjna z dzwonnicą.

Parafia w Leżajsku powstała w drugiej połowie XIV stulecia na terenie obecnej wsi Stare Miasto. Uposażył ją król Władysław Jagiełło dokumentem wydanym w 1397 r. w Radomiu, jednocześnie nadając wsi królewskie prawa miejskie. Tenże król wydał w 1400 r. w Bieczu odrębny dokument fundacyjny dla istniejącego już kościoła. Kościół Farny jest obiektem jednonawowym, z parą kaplic transeptowych. Kilkakrotnie był remontowany, przebudowany w połowie XVIII w. Kościół posiada wyposażenie barokowe z XVII i XVIII w.

Wybudowany pod koniec XVIII w. na potrzeby przybywających do miasta pielgrzymów, rozbudowany w 1910 r. Obecnie zajazd pełni funkcję pawilonu handlowego, w którym skupia się część liczna część przedsiębiorców z Leżajska.

Kompleks zamkowy wybudowany w latach 1760-1770 dla starosty leżajskiego Józefa Potockiego, na miejscu drewnianych dworów starostów leżajskich, istniejących po 1524 r. (II lokacja Leżajska). W latach 1831-1932 własność ordynatów Potockich z Łańcuta. W latach 1922-1974 siedziba Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego, następnie Szkoła Podstawowa nr 4. Od 2008 r. Muzeum Ziemi Leżajskiej.

Pacyfikacja Leżajska miała na celu pojmanie żołnierzy polskiego zbrojnego podziemia Armii Krajowej. Dzięki miejscowym konfidentom niemiecki okupant przygotował listę z nazwiskami około trzystu osób wytypowanych do aresztowania. Akcja rozpoczęła się o świcie 28 maja 1943 r. i trwała do godzin południowych. Niemcy otoczyli miasto, a w efekcie przeszukań i rewizji rozstrzelali 43 osoby – członków leżajskiego ruchu oporu, w tym Armii Krajowej.

Klasycystyczny pałacyk hrabiego Wojciecha Miera - poety i tłumacza, wybudowany w 1819 r. Od 1930 r. jest własnością zakonu sióstr służebniczek - funkcjonuje jako Dom Zakonny i Przedszkole Zgromadzenia S. Służebniczek NMP NP.

W XVII w. na placu tym wybudowano wielki browar, w którym warzono doskonałe piwo aż do 1906 r., kiedy to wielki pożar strawił doszczętnie zakład. Dziś ogródek jest miejscem spotkań maturzystów, uczniów leżajskich szkół.To tutaj szleją dzieci na wrotkach, grają w kosza, kopią piłkę na asfaltowym boisku

Modrzewiowy dworek wybudowany w XVIII w. na tzw. „jedenastą godzinę”, tak by o tej samej porze dnia słońce świeciło we wszystkie okna domu. Jest to jeden z najstarszych budynków w mieście.

Modrzewiowy dworek w stylu szwajcarskim o konstrukcji zrębowej, wybudowany na przełomie XIX/XX w., założony na planie litery "H".

Wzniesiony w latach 1903-14. Niegdyś siedziba Urzędu Podatkowego oraz Urzędu Straży Skarbowej.

Neoklasycystyczny, trójkondygnacyjny budynek oddany do użytku w 1925 r. Na froncie znajduje się oryginalny napis: „Iustitia fundamentum Reipublicae” (Sprawiedliwość podstawą Rzeczypospolitej).

Wybudowany w latach 1924-25. Siedziba wielu organizacji i miejsce licznych wydarzeń społeczno-kulturalnych. Po wojnie długo funkcjonował jako kino „Radość”. Obecnie centrum handlowe „Orzech”.

Wybudowanego w latach 1896-1900 na powstałej wówczas linii kolejowej Przeworsk-Rozwadów.

Wzniesiony w 1918 r., wchodzący w skład ordynacji Potockich . Po II wojnie światowej, do lat 90. ubiegłego wieku działał jako Zakład Przemysłu Drzewnego.

Barokowy kościół pw. Zwiastowania NMP z lat 1618-1628, wzniesiony na miejscu objawień Matki Bożej piwowarowi Tomaszowi Michałkowi i klasztor zakonny, ukończony ok. 1637 r., wybudowany z fundacji starosty leżajskiego Łukasza Opalińskiego i jego żony Anny z Pileckich. W środku m.in. cudowny obraz Matki Bożej Pocieszenia z Dzieciątkiem (koronowany w 1752 r.), jedne z najcenniejszych w świecie trójnawowe organy z II poł. XVII w., ufundowane przez rodzinę Potockich. Bazylika mniejsza od 1928 r. Przy obiekcie działa Muzeum Prowicji OO. Bernardynów.